} catch (e) { console.error('Custom Theme JS Code: ', e); }

        

[DAY 45], Γκούσταβ Κλούτσις, Δυναμική Πόλη (φωτομοντάζ), 1921

[DAY 45], Γκούσταβ Κλούτσις, Δυναμική Πόλη (φωτομοντάζ), 1921

Το σπίτι μας είναι ο πλανήτης: Στο διάστημα από το 1919 ως το 1921 ο Γκούσταβ Κλούτσις εργάστηκε πάνω στην ιδέα της ζωγραφικής αναπαράστασης ενός πλανήτη που αιωρείται και στον οποίον τηρούνται οι κανόνες της ατμοσφαιρικής βαρύτητας ενώ τα διάφορα μινιμαλιστικά επίπεδα που τέμνουν την σφαίρα επιδιώκουν να μεταφέρουν μηνύματα σχετικά με τις δυνατότητες των νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων. Ο κεντρικός πίνακας, ο οποίος έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον ως προς την χρήση υλικών που μεταβάλλουν την υφή, τιτλοφορείται «Δυναμική Πόλη». Ο Κλούτσις έχει παρουσιάσει τον πίνακα και με τον τίτλο «Σχέδιο για την Πόλη του Μέλλοντος» ενώ έχει χαρακτηρίσει την καλλιτεχνική του μέθοδο «αξονομετρική ζωγραφική». Το έργο αντικατοπτρίζει επίσης τη γοητεία που συνεπήρε πολλούς από τους Ρώσους καλλιτέχνες της πρωτοπορίας σχετικά με τις θεωρίες κοσμικών, αστρονομικών φαινομένων και το ενδιαφέρον τους για τη μελλοντική κατάκτηση του διαστήματος, τη μελέτη του σύμπαντος και ο εποικισμός πλανητών. Ο Κλούτσις συνέχισε να εργάζεται για αρκετά χρόνια στο μοτίβο της «Δυναμικής Πόλης» και δημιούργησε μια σειρά από φωτομοντάζ, στα οποία παρουσιάζεται μια φουτουριστική αναπαράσταση της σύγχρονης πόλης με προσόψεις ουρανοξυστών και με επιλεκτικό αναπαραστατικό χαρακτήρα, ώστε στοιχεία ανθρώπινων μορφών και τοίχοι κτηρίων να προβάλλονται από όλα τα σημεία δημιουργώντας την αίσθηση της βαρύτητας, όπως συμβαίνει σ’ έναν πλανήτη. [Γκούσταβ Κλούτσις, Δυναμική Πόλη (φωτομοντάζ), 1921, MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη]
[DAY 40] Αχιλλέας Απέργης, Χωρίς τίτλο 1961-62

[DAY 40] Αχιλλέας Απέργης, Χωρίς τίτλο 1961-62

Δεν είναι μόνο η τεχνοκριτικός Βεατρίκη Σπηλιάδη που είδε στα γλυπτά του Αχιλλέα Απέργη την εικόνα «κατεστραμμένων καθεδρικών ναών». Οι αιχμηρές φόρμες, η αφηρημένη μορφολογία και η αυστηρή καθετότητα αρκετών από αυτά, γέννησαν αργότερα παρόμοιους συνειρμούς και στον ίδιο, σε στιγμές αναστοχασμού της εικαστικής του δουλειάς. «Δεν ήταν δυνατόν οι καλλιτέχνες να περάσουμε τον πόλεμο χωρίς να αγγίξει διόλου την ψυχική μας διάθεση και την αισθητική μας αντίληψη» θα συμπεράνει σχολιάζοντας το ιδιότυπο εικαστικό σύμπαν της «μεταλλικής φθοράς» που δημιούργησε. Ένα σύμπαν που χτίστηκε μεθοδικά με πρωτογενές υλικό τις μεταλλικές ράβδους, τις οποίες ο γλύπτης επεξεργάστηκε, συγκόλλησε και συνέθεσε με τρόπο, ώστε να μεταφέρουν την απόκοσμη αίσθηση ενός διαβρωμένου και πιθανόν επισφαλούς οικο-δομήματος. [Αχιλλέας Απέργης, Χωρίς τίτλο 1961-62, 178 x 81 x 35 εκ., μπρούντζος, Συλλογή Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Δωρεά Γιώργου Απέργη MOMus - Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης]
[DAY 44] Χριστίνα Κάλμπαρη, Κηδεμονία, 2002

[DAY 44] Χριστίνα Κάλμπαρη, Κηδεμονία, 2002

Το σπίτι είναι ο κατ’ εξοχήν προστατευμένος χώρος της οικογένειας, όπου ασκείται αδιαλείπτως η κηδεμονία, σφυρηλατούνται προδιαθέσεις, καλλιεργούνται χαρακτήρες και ιδεολογίες, δεσπόζουν σύμβολα και εικόνες. Είναι ακόμη ο τόπος στον οποίο αναδύονται μερικές φορές αθέατα κάγκελα, αχρείαστοι περιορισμοί, μεγάλοι συμβιβασμοί. Είναι ένας προστατευμένος χώρος από τον οποίο ενίοτε χρειάζεται κανείς προστασία. [Χριστίνα Κάλμπαρη, Κηδεμονία, 2002, Από τη σειρά «Μικρές ιστορίες εγκλεισμού», MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης]
[DAY 39] Δημήτρης Κόζαρης, Σπίτια και Ελικοειδείς σκάλες, 2002

[DAY 39] Δημήτρης Κόζαρης, Σπίτια και Ελικοειδείς σκάλες, 2002

Πολλαπλές ανατροπές αλλά και ένα παιχνίδι κλίμακας στα όρια του χώρου, της δομής και της εικόνας περιμένουν τον επισκέπτη που θα ανοίξει την πόρτα της εγκατάστασης του Δημήτρη Κόζαρη με τίτλο «Σπίτια και ελικοειδείς σκάλες». Μακέτες σπιτιών που θυμίζουν απομεινάρια ενός διοράματος ή στοιβαγμένες παιδικές κατασκευές, αποκαλύπτονται στριμωγμένες σε έναν χώρο φυσικών διαστάσεων που εξωτερικά και εσωτερικά μοιάζει αποθηκευτικός, αλλά τελικά είναι αυτός ακριβώς, ο δευτερεύουσας σημασίας χώρος, που εμπεριέχει και περικλείει τη μεγάλη ενότητα «σπίτι». Την αντιστροφή εντείνει η ανισορροπία των γερμένων σπιτιών τα οποία, μαζί με τον άξονά τους, έχουν απολέσει πλέον και τη ζωτική τους σύνδεση με τις ελικοειδείς σκάλες που διασφάλιζαν την κυκλοφορία και κρατούσαν τα πάντα σε τάξη, επαφή και λειτουργική επικοινωνία. [Δημήτρης Κόζαρης, Σπίτια και Ελικοειδείς σκάλες, 2002 Κατασκευή, 220x100x100 εκ. Χρησιδάνειο Λεωνίδα Μπέλτσιου στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, MOMus - Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης]
[DAY 14] σελίδα του τετραδίου της Αμαλίας

[DAY 14] σελίδα του τετραδίου της Αμαλίας

Μια εγκατάσταση με πολλά τετράδια και άλλα αντικείμενα προέκυψε από τα εργαστήρια που πραγματοποίησε ο εικαστικός Δημήτρης Αμελαδιώτης στα τμήματα γυναικών και ανδρών στο 3ο ΣΔΕ - Φυλακές Διαβατών - Θεσσαλονίκη την άνοιξη του 2019. Οι έννοιες που επεξεργάστηκαν εκεί περιέχονταν στις λέξεις «κύκλος», «κουβάρι», «κύβος», «φωλιά», «ήλιος». Ανάμεσα στα τετράδια και αυτό της Αμαλίας, κρατούμενης. [Εικόνα: σελίδα του τετραδίου της Αμαλίας] [Από την έκθεση «Τίμιοι παράνομοι - Πρόσωπο. Ελευθερία. Σιωπή» στο MOMus - Πειραματικό Κέντρο Τεχνών]
[DAY 42] Μαργαρίτα Λυμπεράκη, Νεκρή φύση, 1949

[DAY 42] Μαργαρίτα Λυμπεράκη, Νεκρή φύση, 1949

Το σπίτι μας, ο προσωπικός μας χώρος λειτουργεί σταθερά ως καμβάς έμπνευσης για τους καλλιτέχνες. Μια τέτοια εικόνα μνήμης, διαφυγής, μοναχικής και προσωπικής θέασης αποτύπωσε η συγγραφέας Μαργαρίτα Λυμπεράκη στο έργο της Νεκρή φύση. Ελάχιστα αντικείμενα τοποθετημένα στο χώρο δημιουργούν μια σύνθεση ρεαλιστική και οικεία όπως οι χαρακτηριστικές εικόνες που αφηγείται στο λογοτεχνικό της έργο, Τα ψάθινα καπέλα (1946): «Απ’ το παλιό μας σπίτι θυμάμαι λίγα πράγματα. Ήταν κάπου κοντά στο Λυκαβηττό κι είχε ταράτσα που ‘βλεπε στο Φάληρο. Ζούσε μαζί μας ο πατέρας κι είχαμε ένα λαγωνικό που το λέγανε Ντικ. Θυμάμαι και δυο βάζα κινέζικα στις δυο γωνιές της σάλας. Τίποτ’ άλλο». - - - - - - [Μαργαρίτα Λυμπεράκη (1919-2001, Αθήνα) Νεκρή φύση, 1949, Γκουάς, 26,4x24 εκ. Δωρεά των Αλέξανδρου και Δωροθέας Ξύδη στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (1999) MOMus - Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης / Museum of Contemporary Art-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης]
[DAY 35] Ιβάν Κλιούν, «Κόκκινο Φως», αρχές δεκαετίας 1920

[DAY 35] Ιβάν Κλιούν, «Κόκκινο Φως», αρχές δεκαετίας 1920

Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 ο Ιβάν Κλιούν ζωγράφισε μια σειρά έργων που ο ίδιος ονόμασε «κοσμικές εικόνες». Μία από αυτές τις «εικόνες» είναι και η σύνθεση «Κόκκινο φως, σφαιρική κατασκευή». Στο συγκεκριμένο έργο αντανακλάται η γοητεία και η έλξη που ασκούσαν σε πολλούς Ρώσους καλλιτέχνες της πρωτοπορίας οι θεωρίες για τα αστρονομικά φαινόμενα και το ενδιαφέρον τους για τη μελλοντική κατάκτηση του διαστήματος και τη μελέτη της φύσης του σύμπαντος. Στη σύνθεση το φως πηγάζει από μια κεντρική πηγή ενέργειας και απλώνεται κυκλικά και με ένταση στον καμβά. Ο ζωγράφος χρησιμοποιεί μαύρο ελαιόχρωμα και επάλληλα στρώματα κόκκινου και κατορθώνει να προσεγγίσει το ζητούμενό του που είναι να κατασκευάσει έναν όσο το δυνατόν αυτόφωτο πίνακα. Το κόκκινο δηλώνει το χρώμα της επανάστασης, πρωτογενώς όμως δηλώνει την κινητήρια δύναμη της ζωής. [Ιβάν Κλιούν, «Κόκκινο Φως», αρχές δεκαετίας 1920, MOMus - Moυσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη]
[DAY 49] Πάνος Κοκκινιάς, Laughter,1994-1995

[DAY 49] Πάνος Κοκκινιάς, Laughter,1994-1995

Σπίτι. Μόνιμη ή προσωρινή κατοικία. Καταφύγιο από κακοκαιρίες κάθε λογής. Τόπος ξεκούρασης, ανασυγκρότησης, περισυλλογής. Πεδίο ζύμωσης με το εντός, με δυσκολίες εσωτερικές, που φυτρώνουν αζήτητες. Χώρος καλλιέργειας της ιδιωτικότητας. Όπου κανείς μπορεί να γελά με αιτία. Και χωρίς. [Πάνος Κοκκινιάς, Laughter, από τη σειρά «Home», 1994-1995]
[DAY 48] Άλεξ Μυλωνά, Αιγαίο ΙΙ, 1984

[DAY 48] Άλεξ Μυλωνά, Αιγαίο ΙΙ, 1984

Το έργο ανήκει σε μια περίοδο που η Άλεξ Μυλωνά δούλευε συνθέσεις με λεπτές πλάκες λευκού μαρμάρου, με σχήματα απλά και προαιώνια, όπως αυτό του κύκλου. Η φωτεινότητα και η υφή του υλικού, τα ανεπαίσθητα κοψίματα της επιφάνειας, η αρμονική και λιτή δομή, συντείνουν στην ξεχωριστή αισθητική απόλαυση. Η δημιουργός, μέσα από την καθαρότητα της γεωμετρίας, επιθυμεί να αιχμαλωτίσει και να συνοψίσει το πνεύμα και τη μοναδικότητα του τόπου. Και ταυτόχρονα, το τέλειο σχήμα του κύκλου έρχεται να υποδηλώσει τη ζωή, να υποβάλλει συναισθήματα χαλάρωσης, ηρεμίας και εσωτερικής γαλήνης, σ' έναν ταραγμένο και απρόβλεπτο κόσμο. [ Άλεξ Μυλωνά, Αιγαίο ΙΙ, 1984, Αθήνα, μάρμαρο, 62 x 63 x 24 εκ., MOMUs-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά]
[DAY 6] Αλέξης Ακριθάκης, Αεροπλάνο, 1982

[DAY 6] Αλέξης Ακριθάκης, Αεροπλάνο, 1982

Ακόμη κι αν σκέφτεσαι ταξίδια που δεν μπορείς να κάνεις, ίσως και ταξίδια που δεν θέλεις να κάνεις, το έργο του Αλέξη Ακριθάκη είναι αυτό που σου επιτρέπει να τα σκεφτείς διπλά και τα δύο. Μιλά συχνά για τη ζωή και τον έρωτα, για την επιθυμία και το τραύμα, σαν να μιλάει για τον Παράδεισο και την Κόλαση. Μας έχει αφηγηθεί ιστορίες με τη γλώσσα, ιστορίες μέσα από επίμονες μικρές ζωγραφικές χειρονομίες (τα διάσημα «τσίκι τσίκι»), ιστορίες μέσα από μια εικονογραφία που φέρνει συχνά μπροστά μας βαλίτσες, βάρκες ή οτιδήποτε μοιάζει παιχνίδι. Στο έργο της συλλογής του MOMus, το αεροπλάνο πετά σε έναν κόκκινο βραδινό ουρανό, στον οποίο η Μεγάλη Άρκτος λαμποκοπά με φως νέον, και ξυπνά μνήμες διαφορετικές για τον καθένα. [Αλέξης Ακριθάκης, Αεροπλάνο, 1982, χρώμα, ξύλο, νέον, Δωρεά του Αλέξανδρου Ιόλα στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, MOMus - Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης - Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης]
[DAY 36] Κατερίνα Ζαχαροπούλου, Petronella Oortman, 2011

[DAY 36] Κατερίνα Ζαχαροπούλου, Petronella Oortman, 2011

Μια γυναίκα μόνη μέσα στο σπίτι της, χαμένη μέσα σε σκέψεις και αναμνήσεις, περιτριγυρισμένη από τα αντικείμενα της καθημερινότητας στοχάζεται, ρεμβάζει, συγκινείται, διαβάζει, ξεφυλλίζει άλμπουμ με φωτογραφίες, αναπολεί το παρελθόν. Αντλώντας την αρχική τους αναφορά από το αυθεντικό Κουκλόσπιτο της Petronella Oortman, έργο του 1690 που βρίσκεται στο Rijksmuseum στο Άμστερνταμ, οι performances της Κατερίνας Ζαχαροπούλου λαμβάνουν χώρα στα δωμάτια ενός φανταστικού σπιτιού που κατασκεύασε η ίδια από ένα ετερόκλητο σύνολο προσωπικών αναμνηστικών και διακοσμητικών αντικειμένων. Το κουκλόσπιτο της Petronella είναι η ιδεατή αναπαράσταση του μικρόκοσμου μιας γυναίκας που ζει περιορισμένη στον οικιακό της χώρο, σε μια άλλη εποχή, τότε που η έξοδος των γυναικών στο δημόσιο χώρο ήταν ταξικά και κοινωνικά προσδιορισμένη. Καθημερινές ασχολίες, βιώματα και δραστηριότητες αποτελούν το όχημα που συνδέει την εικαστικό του σήμερα με την αστή του 17ου αιώνα, σε μια εικαστική αναθεώρηση μιας υποθετικής βιογραφίας. [Κατερίνα Ζαχαροπούλου, Petronella Oortman, 2011, performance – βίντεο εγκατάσταση Δωμάτιο Ανάγνωσης, στιγμιότυπο Δωμάτιο Αναμονής, στιγμιότυπο MOMus - Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης]
[DAY 43] Άλεξ Μυλωνά, Άμυνα, 1960

[DAY 43] Άλεξ Μυλωνά, Άμυνα, 1960

Η Άμυνα εντάσσεται στην ενότητα των συνθέσεων της Άλεξ Μυλωνά με τις οποίες συμμετείχε στη Μπιενάλε της Βενετίας το 1960. Πρόκειται για ένα αφηρημένο έργο από σφυρήλατο σίδηρο, που το χαρακτηρίζει η μετωπικότητα, οι αιχμηρές απολήξεις και η ισόρροπη οργάνωση των επίπεδων επιφανειών. Η Άμυνα είναι ένα συμβολικό τείχος, που έρχεται να μορφοποιήσει την έννοια της αντίστασης, αλλά και εκείνες τις έννοιες της προστασίας της ζωής και της αντοχής σε δύσκολες και ακραίες συνθήκες και καταστάσεις. [Άλεξ Μυλωνά, Άμυνα, 1960, Αθήνα, σφυρήλατο σίδερο, 65 x 125 x 22 εκ., MOMUs-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά]
Σελίδα 1 από 5